Czarzasty zdecydował tuż przed końcem roku. Posłowie się wściekną – drastyczne zmiany
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

Końcówka roku przyniosła decyzję, która może realnie zmienić sposób rozliczania przejazdów przez posłów. Wystarczyło podpisane zarządzenie marszałka Sejmu i krótki wpis w mediach społecznościowych, by „kilometrówki” znów stały się tematem numer jeden.

Decyzja marszałka i sygnał wysłany w mediach społecznościowych

Informacja o zmianach wypłynęła publicznie pod koniec grudnia, gdy marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty poinformował w social mediach, że dokumenty zostały podpisane. Lakoniczny komunikat uruchomił dyskusję, bo kilometrówki to jedna z tych sejmowych spraw, które wracają falami – zwykle wtedy, gdy pojawia się pytanie o przejrzystość i kontrolę wydatków.

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

W praktyce chodzi o zwrot kosztów używania prywatnych samochodów w związku z wykonywaniem mandatu. To nie jest dodatkowa „premia” znikąd – rozliczenia wchodzą w koszty funkcjonowania biur poselskich. I właśnie dlatego każdy ruch w tej sprawie jest politycznie nośny: dotyka jednocześnie pieniędzy publicznych, standardów rozliczeń i zaufania do instytucji.

Co dokładnie zmienia się w zasadach rozliczania kilometrówek

Najważniejsza zmiana dotyczy tego, co poseł może rozliczyć bez szczegółowego opisu trasy.

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

Od 1 stycznia 2026 r. przejazdy w obrębie okręgu wyborczego mają być rozliczane w formie ryczałtu – ale limit kilometrów, które można „wrzucić” w rozliczenie bez dodatkowych zapisów, zostaje obniżony do 1500 km miesięcznie. Stawki mają pozostać jak w krajowych delegacjach: 1,15 zł albo 0,89 zł za kilometr (w zależności od pojemności silnika), co daje maksymalnie 1725 zł miesięcznie w tej „okręgowej” części rozliczenia.

Druga część to wyjazdy poza okręg wyborczy. I tu wchodzi sedno reformy: jeśli poseł chce rozliczać przejazdy poza okręgiem, ma prowadzić rejestr – z datami, trasami i liczbą przejechanych kilometrów. Ten rejestr ma być kontrolowany przez pracowników Kancelarii Sejmu, a zasady mają przypominać rozliczanie delegacji pracowniczych.

(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

W skrócie: mniej „na słowo honoru” w podróżach poza okręg i wyraźniejsze rozdzielenie dwóch typów przejazdów.

Rejestr zamiast paragonów. Plusy zmian i pierwsze zastrzeżenia

Zwolennicy zmian mówią wprost: wreszcie pojawia się narzędzie, które pozwala sprawdzać wyjazdy poza okręg. Wprowadzenie rejestru porządkuje sprawę przynajmniej na papierze – bo jest konkret: data, trasa, liczba kilometrów. Do tego dochodzi zapowiedź kontroli ze strony Kancelarii Sejmu, co ma działać odstraszająco na tych, którzy lubili traktować kilometrówkę jak luźną pulę.

Ale krytycy wskazują też słaby punkt: rejestr nadal opiera się na tym, co wpisze poseł. To krok w stronę większej przejrzystości, ale nie jest to system oparty na twardych dowodach w stylu faktur za paliwo czy paragonów z autostrady. Kontrola będzie możliwa, tylko pytanie brzmi – jak często i jak skutecznie, skoro weryfikowanie każdej trasy „w terenie” jest trudne.

W tle jest jeszcze jeden element, który w tej dyskusji może wypłynąć mocniej dopiero później: uszczelnienie zasad najmu długoterminowego samochodów. Zmiany mają wprowadzać surowsze kryteria rozliczeń, zwłaszcza przy przejazdach poza okręgiem, gdzie część stawki kilometrowej ma być traktowana jako koszt paliwa, a pozostałe koszty eksploatacyjne – jako coś, co i tak jest pokrywane w ramach najmu. To techniczny szczegół, ale w praktyce może ograniczać pole do „kreatywnego” rozpisywania kosztów.

Czy to będzie przełom? To się okaże dopiero po kilku miesiącach. Bo w takich sprawach najważniejsze są nie konferencje i wpisy, tylko codzienna praktyka: jak posłowie zaczną to rozliczać, jak Kancelaria Sejmu będzie to sprawdzać i czy nowe zasady rzeczywiście ograniczą nadużycia, a nie tylko przesuną je w inne miejsce.

30, 2025